واژه رمضان از لحاظ لغوی و اصطلاحی به چه معناست؟روزه از چه زمانی بر مسلمانان واجب شد؟آیا روزه در امت های پیشین بوده است؟

واژه رمضان از ماده"رمض"است و “رمض” به معنای شدت تابش خورشید بر ریگ و مانند آن است.

1_"ارض رمضا” به زمین تاخته از گرمی آفتاب گفته میشود.امیرمومنان علی علیه السلام فرمود:"افرایتم جزع احرکم من الشوکه تعبه و الرمضاء تحرقه…"آیا شما ضعف و بی تابی خود را هنگامی که خار به پای تان میرود یا موقعی که پای تان بر اثر راه رفتن به زمین تفتیده"رمضاء” میسوزد؛دیده اید؟پس چگونه خواهید بود آن زمان که میان دو طبقه از آتش قرار گیرید

2_گفته شده رمضان از نام های خداوند است

3_رمضان در اصطلاح نام نهمین ماه از ماه های قمری است

قرآن کریم میفرماید:شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن.

4_در علت نامگذاری این ماه به رمضان گفته اند:چون موقع نامگذاری این ماه مصادف بوده با شدت گرما؛این ماه به رمضان موسوم شد.

5_رسول خدا فرمود:رمضان ماه گناه سوزی است و خداوند در این ماه گناهان بندگانش را میسوزاند و میبخشد؛بدین جهت این ماه؛رمضان نامیده شده است.

6_رمضان یگانه ماهی است که نامش در قرآن آمده است.نظر به اینکه بخاطر مصالحی؛قوانین و احکام اسلام به تدریج نازل شده است؛حکم وجوب روزه ماه رمضان در روز دوم ماه شعبان سال دوم هجرت بر مسلمانان نازل شد.

7_دلیل وجوب روزه قرآن کریم است:

یا ایها الذین آمنوا کتب علیکم الصیام

ای افرادی که ایمان آورده اید؛روزه بر شما نوشته شده پس آن کس که در ماه رمضان در حضر"وطن"باشد؛باید روزه بگیرد

8_روزه در امت های پیشین نیز بوده است.قرآن کریم بر این مطلب تصریح کرده و فرمود:

کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم

روزه بر شما نوشته شد همانگونه که بر کسانی که پیش از شما بودند نوشته شد.

9_از تورات و انجیل فعلی نیز برمی آید روزه میان یهود و نصارا بوده است.اقوام و ملل دیر هنگام روبرو شدن با غم و اندوه؛روزه گرفته اند چنان که در قاموس کتاب مقدس آمده است:روزه در تمام اوقات میان هر طایفه و هر ملت و مذهب در موقع ورود اندوه و زحمت غیر مترقبه معمول بوده است.

از تورات بر می آید که موسی علیه السلام چهل روز روزه داشت چنان که میخوانیم هنگام برآمدنم به کوه که لوح های سنگی یعنی لوح های عهدی که خداوند با شما بست؛بگیرم.آن گاه در کوه چهل روز و چهل شب ماندم.نه نان خوردم نه آب نوشیدم.

10_مرحوم علامه طباطبایی میفرماید:عبادت بودن روزه امری است که فطرت انسانی به آن پی میبرد و از طوایفی که پیرو ادیان آسمانی هم نبوده اند مثل مصر و یونان و روم قدیم نیز نقل شده است و بت پرستان هند نیز به روزه معتقد بوده و اکنون طبق عقاید خود روزه میگیرند.

پی نوشت ها:

1_مجمع البحرین ج2ص223واژه رمضان

2_بحار الانوار ج 8 ص 306

3_مفردات راغب؛واژه رمضان

4_بقره 2 آیه ص185

5_مجمع البحرین ج2ص223واژه رمضان

6_مستدرک الوسائل ج7ص487و546

7_محمدابراهیم آیتی؛تاریخ اسلام ص298

8_بقره 2آیه 183تا185

9_همان

10_تفسیر نمونه ج1ص633 به نقل از قاموس کتاب مقدس ص28تورات سفر تثنیه فصل9شماره9

11_تفسیر المیزان ج2ص7